Ai mezi po e priste foton me Presidentin e SHBA, Donald Trump të shtunën në Shtëpinë e Bardhë. Presidenti kosovar Hashim Thaçi ishte duke udhëtuar për në Uashington për të nënshkruar një marrëveshje ekonomike midis dy vendeve me homologun e tij serb Aleksandar Vučić. Por udhëtimi u prish nga një lajm i bujshëm të mërkurën pasdite: “Presidenti duhej të justifikohej për krimet gjatë luftës në Kosovë para gjykatës speciale në Hagë”. Prokurori ka ngritur akuza të cilat duhet të sqarohen.
Thaçi u kthye menjëherë në Kosovë. Kryeministri kosovar Avdullah Hoti gjithashtu anuloi udhëtimin e tij në Uashington pasi u njoftuan akuzat. Kështu, bisedimet e planifikuara midis Serbisë dhe Kosovës të shtunën në Shtetet e Bashkuara mbetën në ajër.
Deri më tani, të gjithë politikanët në Kosovë kanë dhënë dorëheqjen nga zyrat e tyre sapo janë akuzuar apo edhe janë marrë në pyetje. Kjo tani pritet nga Thaçi. Ish komandanti i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) – i quajtur “Gjarpri” – akuzohet për një numër krimesh kundër njerëzimit dhe krime lufte, përfshirë vrasje, zhdukje, persekutim dhe tortura për 10 akuza. Në aktakuzën kundër Thaçit dhe politikanit të fuqishëm të PDK-së, Kadri Veseli bëhet fjalë për gati 100 vrasje.
Viktima, shqiptarët, serbët, romët dhe të tjerë
Sipas aktakuzës, viktimat përfshinin shqiptarë, serbë, romë dhe grupe të tjera etnike, por edhe kundërshtarë politikë. Vrasjet politike pas përfundimit të luftës janë përfshirë gjithashtu në aktakuzë. Prokurori vuri në dukje se ishte rezultat i një hetimi të gjatë. Një gjyqtar nga gjykata speciale tani po shqyrton nëse akuzat do të pranohen.
Arsyeja e dhënë nga prokurori publik është veçanërisht interesante, se përse akuzat u bënë publike. Në të vërtetë, ka pasur “përpjekje të përsëritura” nga Thaçi dhe Veseli për të penguar dhe minuar punën e gjykatës.
“Besohet se z. Thaçi dhe z. Veseli kanë realizuar një fushatë të fshehtë për shfuqizimin e Aktit të Krijimit të Gjykatës dhe të pengojnë punën e Gjykatës për të siguruar që ata nuk do të jenë para drejtësisë”, – thuhet në deklaratë. “Me këto veprime, Z. Thaçi dhe Z. Veseli kanë vënë interesat e tyre personale para viktimave të krimeve të tyre, sundimit të ligjit dhe të gjithë njerëzve në Kosovë”, përfundon letra duke adresuar kritika të qarta ndaj Presidentit.
U përpoq të rrëzonte gjykatën
Disa përpjekje të Thaçit për të rrëzuar gjykatën janë bërë gjithashtu publike. Kohët e fundit, ai u përpoq me Veselin dhe ish-kryeministrin Ramush Haradinaj, i cili tashmë është dëgjuar nga gjykata, për të rrëzuar ligjin në parlament në vitin 2017. Por opozita e atëhershme e kundërshtoi. Gjykata ndërkombëtare u krijua në parlamentin kosovar në vitin 2016 sipas një ligji përkatës dhe që është jashtë sistemit gjyqësor kosovar. Qëllimi i saj është të zbardhë krimet e UÇK-së kundër pakicave etnike dhe kundërshtarëve politikë midis viteve 1998 dhe 2000, gjatë dhe pas luftës në Kosovë.
Pretendimet ndaj Thaçit nuk janë të reja. Pothuajse 10 vjet më parë, në dhjetor 2010, avokati zviceran Dick Marty publikoi një raport për Këshillin e Evropës në të cilin akuzoi Thaçin dhe ish-anëtarët e tjerë të UÇK-së se ishin përfshirë në vrasje të kundërshtarëve dhe krime të tjera. Lufta e Kosovës midis UÇK-së dhe njësive serbe u mbyll me ndërhyrjen e NATO-s në 1999.
“Marrëveshje e ndyrë”
Janë interesante thashethemet e përhapura në Kosovë dhe në qarqet diplomatike se Presidenti është i gatshëm të hyjë në një “marrëveshje të ndyrë” me të dërguarin e Trump, Richard Grenell, i cili punon për Serbinë dhe Kosovën. Sipas këtyre zërave Thaçi është i gatshëm të plotësojë dëshirat e Serbisë vetëm për të shmangur akuzat para gjykatës. Për shkak të historisë së tij të luftës, Thaçi ka qenë nën shantazh për shumë vite. Grenell, nga ana tjetër, është i prirur të marrë një marrëveshje midis Serbisë dhe Kosovës – të pakënaqura me BE-në që ecën ngadalë – për t’i treguar Trump se ai është “diplomat” dhe që të bëhet këshilltari i sigurisë ose ministri i jashtëm në një mandat të dytë.
Takimi në 27 qershorit në Shtëpinë e Bardhë duhet të ishte preludi i një marrëveshje midis Serbisë dhe Kosovës, për të cilën në të vërtetë është përgjegjës negociatori i BE Miroslav Lajčák, i cili vetëm disa ditë ka qenë në Kosovë dhe Serbi. BE po promovon normalizimin e marrëdhënieve midis dy vendeve, sepse Kosova u bë e pavarur në 2008-ën. ©Marrë nga DerStandard, përshtati LAPSI.al
