“Orë pas ore, ethet nacionaliste po ngriten mbi Kosovën, nga të dyja palët, serbët dhe shqiptarët, nacionalizëm ky i shoqëruar me retorikë kërcënuese deri në lëvizje ushtarake që të jep paramendimin e përgatitjes për konflikt ushtarak. Sa afër luftës është Ballkani, në një kohë kur në Ukrainë, tashmë ka një konflikt të pamëshirshëm që kërcënon paqen botërore?”, shkruan gazeta më e madhe greke “Kathimerini”.
Lajmet nga Prishtina dhe Beogradi rreth veriut të trazuar të Kosovës janë brengosëse. Dyja palët në baza ditërore po fuqizojnë prezencën e tyre të armatosur në terren dhe nuk ngurrojnë të lëshojnë kërcënime, madje deri në përdorim të forcës ushtarake.
Forca parashtetërore ushtarake serbe prapa barrikadave matanë Mitrovice dhe pjesa tjetër e rrjetit rrugor në Mitrovicë u shfaqën të gatshëm t’i mbrojnë ato nëse forcat speciale të Kosovës provojnë t’i thyejnë dhe të rikthejnë lirinë e trafikut dhe ligjshmërinë në atë territor.
Matanë kufirit, Beogradi nisi forcë të madhe ushtarake dhe policore brenda distancës gjuajtjëse, me urdhëra për veprim të koncertuar, diçka që ata e bëjnë që nga lufta e viteve 1998-1999, me tanke, raketa dhe artileri të rëndë.
Ushtria dhe policia serbe po përforcohen në kufi nga forcat mercenare të grupit parashtetëror rus Wagner, njerëzit e të cilit provuan të pushtojn[ Kosovën me qëllim të lirimit të një polici serb të arrestuar nga policia e Prishtinës, por u pikasën dhe u shtynë nga një patrullë e KFOR-it, e cila ka marrë përgjegjësinë për parandalimin e situatave të pakontrollueshme në Mitrovicë dhe fshatrat përreth të pushtuara nga serbët.
Shqiptarët kanë gati forcat speciale të policisë dhe po marrin raketa antitank të lëvizshme me njerëz dhe armë të tjera moderne nga Britania dhe drone nga Turqia. Materiali i djegshëm grumbullohet vazhdimisht në veri të lumit Ibër.
Serbët dhe shqiptarët në Kosovë po tundin armët, por me çfarë qëllimi? Çfarë janë udhëheqësit e tyre, Aleksandar Vuçiq në Beograd dhe Albin Kurti në Prishtinë, që planifikojnë dhe kërcënojnë të tërheqin popujt e tyre, dhe ndoshta fqinjët e tyre, në një luftë të re?
Me shumë mundësi, ata as nuk e dinë, duke pasur parasysh kushtet e reja gjeopolitike të krijuara nga lufta në Ukrainë. Të dy u ngritën në pushtet me mjetin e nacionalizmit dhe intransigjencës. Vuçiq me banderolën se nuk do të bëjë asnjë hap prapa në Kosovë dhe Kurti duke i siguruar shqiptarët se nuk do t’u japë as një pëllëmbë tokë serbëve. Përpjekjet e herëpashershme të komunitetit ndërkombëtar për t’i bashkuar ata bien ndesh me përgjigjen e tyre instiktive të mbijetesës, duke qenë se çdo kompromis do të shkaktonte anatemimin e opinionit të tyre publik, shkruan Kathimerini.
Por tani ka ardhur koha e llogarisë. Kushtet e krijuara nga pushtimi rus në Ukrainë kërkojnë stabilizimin e Ballkanit dhe plagët e para që duhen mbyllur janë ato të Kosovës dhe Bosnjës. Serbëve dhe shqiptarëve u kërkohet të gjejnë një formulë të pranueshme reciprokisht për të bashkëjetuar dhe për të shkuar drejt një entiteti shtetëror. Kush do të jetë ajo?
Plani franko-gjerman
Në këtë kohë, e vetmja gjë në tavolinë është i ashtuquajturi plan franko-gjerman, i cili është miratuar nga “27” shtete të Bashkimit Evropian si dhe nga Shtetet e Bashkuara dhe i ngjan të ashtuquajturit “model i dy Gjermanive”.
Siç dihet, në vitin 1971 Gjermania Perëndimore ra dakord të “pranonte” hyrjen e Gjermanisë Lindore në organizatat ndërkombëtare pa e njohur atë si shtet të pavarur dhe duke respektuar integritetin e saj territorial. Plani u është dhënë të dyja palëve, por nuk janë përgjigjur. Prishtina ka lënë të kuptohet se e pranon këtë si bazë për negociata, ku Kurti ka thënë se Vuçiq nuk është dakord, por nuk ka asgjë tjetër për të ofruar.
Udhëheqësi serb është nën presionin e Perëndimit dhe Putinit. Amerikanët dhe evropianët i kërkojnë të sqarojë se me kë do të shkojë dhe me kë do të largohet. Dhe në këtë rast, të pajtohemi për gjetjen e një zgjidhjeje në Kosovë, por edhe për çështjen e sanksioneve ekonomike ndaj Putinit, nëse ai dëshiron të gëzojë investimet perëndimore dhe të shpresojë të kalojë derën e Bashkimit Evropian.
Por nëse ai braktis rusët, Vuçiç humbet mbështetjen diplomatike në OKB, e cila e mban Kosovën jashtë organizatave ndërkombëtare, duke i dhënë atij një mjet të fuqishëm pazaresh dhe bashkë me të opinionin publik prorus, i cili çdo tërheqje e sheh si “tradhti”.
As lideri shqiptar, natyrisht, nuk ka iluzione se do të kalojë lumin Ibër pa u lagur dhe do ta tërheqë Vuçiçin nën pirunët kaudian me ndihmën e të huajve. Në mes të gjithë kësaj, “beteja” nacionaliste po intensifikohet dhe frika e një aksidenti është ajo që ekspertët thonë se mund të çojë në një përgjithësim të konfliktit.
Sepse një pushtim i planifikuar dhe strategjik i trupave serbe dhe pushtimi i veriut të Kosovës, siç kërcënon Beogradi, do të jetë vetëvrasje e pastër për Vuçiqin, i cili do të duhet të përplaset me forcën ushtarake të KFOR-it të dislokuar atje, duke përfshirë NATO-n, por edhe të ngarkojë një hartë të re. ndryshim në Ballkan. Dhe lideri serb nuk është vetëm naiv. Në të vërtetë, të enjten Kosova hapi pikën kufitare me Serbinë, vetëm disa orë pasi serbët në veri të vendit u zotuan të tërhiqnin postblloqe.
