Një astronaute e cila ka mbetur e bllokuar në hapësirë për nëntë muaj të gjatë ka ndarë përvojat e saj për jetën në orbitë, ndërsa pret të kthehet në Tokë.
Barry ‘Butch’ Wilmore dhe Sunita ‘Suni’ Williams kanë qenë në bordin e Stacionit Ndërkombëtar Hapësinor që nga qershori, pas mbërritjes me një anije kozmike Boeing Starliner. Ky ishte një mision testues njëjavor, por rrethanat e papritura i detyruan ata të qëndrojnë më gjatë se sa ishte e planifikuar.
Për fat të keq, Starliner hasi probleme teknike të rëndësishme gjatë udhëtimit, duke i bërë zyrtarët e NASA-s të përcaktonin se ishte shumë e rrezikshme të dërgonin astronautët në shtëpi me anijen kozmike. Kjo situatë ka sjellë ndjenja të ndryshme si nga astronautët ashtu edhe nga ata që i ndjekin nga Toka.
Ikja e planifikuar është shtyrë për në mars, kur dyshja pritet të kthehet me një mision SpaceX. Deri atëherë, ata do të kenë kaluar afërsisht 10 muaj në hapësirë dhe do të kenë përjetuar dhjetëra përvoja unike, por gjithashtu sfiduese.
Ndërsa Williams dhe Wilmore kanë minimizuar shqetësimet rreth ekspeditës së tyre të zgjatur, Williams ka pranuar se sfida më e madhe është mungesa e sigurisë. “Pjesa më e vështirë është që njerëzit të mos e dinë saktësisht se kur do të kthehemi”, tha ajo. “E gjithë kjo pasiguri është ndoshta pjesa më e vështirë,” theksoi astronautja e njohur.
Një tjetër aspekt i vështirë është një ndjenjë e zakonshme që astronautët përjetojnë: harresa e vajtjes lidhur me ecjen. Williams zbuloi se ka harruar se si është të ecësh pas kaq shumë kohësh në mikrogravitet. “Kam qëndruar këtu për një kohë të gjatë dhe jam përpjekur të kujtoj se si është të ecësh,” tha ajo, duke e theksuar këtë problem që mund të duket i çuditshëm për ata që nuk kanë përjetuar këtë situatë.
Rehabilitimi pas kthimit në Tokë është një proces kompleks dhe i nevojshëm. Dr. Vinay Gupta, pulmonolog dhe veteran i Forcave Ajrore, ka folur për fazën e rikuperimit që astronautët do të kalojnë pas kthimit në atmosferën e Tokës. “Ata do të kenë nevojë për të paktën gjashtë javë rikuperim, i cili do të përfshijë ushtrime të drejtuara dhe një plan ushqimor,” sqaroi ai.
Faza fillestare e rikuperimit do të fokusojë në ecjen dhe rindërtimin e forcës së muskujve. Edhe pse astronautët ushtrohen për dy orë në ditë në hapësirë, ata vazhdojnë të humbasin densitetin e kockave dhe masën muskulore, duke u bërë kështu më të ekspozuar ndaj problemeve fizike kur rikthehen në Tokë.
Studimet e vazhdueshme tregojnë se ndikimi i hapësirës mbi trupin e njeriut është shumë i ndërlikuar. Njerëzit që kalojnë periudha të gjata në hapësirë përballen me ndryshime fizike dhe emocionale që kërkojnë kohë dhe angazhim për tu rikuperuar plotësisht. Kjo i jep një vlerë të shtuar për përkushtimin e astronautëve ndaj profesionit të tyre, duke u bërë ata heronj të vërtetë të shkencës dhe eksplorimit hapësinor.
Ky mision ka hapur gjithashtu dyert për diskutimin e rolit të NASA-s dhe teknologjisë në eksplorimin e vazhdueshëm të hapësirës. Si simboliku aplikimi dhe përpjeka për të përmirësuar sigurinë e fluturimeve kozmike, çdo incident i tillë nxjerr në pah domosdoshmërinë e investimeve të vazhdueshme dhe përmirësimeve në infrastrukturën e hapësirës.
Me kalimin e kohës, astronautët si Williams dhe Wilmore ofrojnë një perspektivë të vlefshme mbi jetën në hapësirë, duke na inkurajuar që të studiojmë dhe të vlerësojmë më shumë këtë aspekt të rëndësishëm të shkencës. Çdo ditë në orbitë është një hap përpara në arritjen e qëllimeve ambicioze për eksplorimin e hapësirës dhe të ardhmen e njerëzimit.
