Shteti dhe institucionet e Kosovës, po sfidohen vazhdimisht, nisur kryesisht edhe nga veprime krye në vete të cilat vijnë nga komunat serbe e po ashtu nga deputetët serb në Kuvendin e Kosovës, të cilët vazhdojnë t’i bllokojnë ligjet e rëndësishme.
Sipas deputetëve dhe analistëve politikë, institucionet e vendit, po sfidohen përmes strukturave paralele në veri, përmes ndërtimit të mureve, investimeve të paligjshme dhe ndërtimit të objekteve, me qëllim të kolonizimit të Mitrovicës dhe të Kosovës.
E institucionet e Kosovës, vazhdojnë të mos kenë forcën për të treguar “muskujt ligjorë”, për të cilët folën shumë herë gjatë këtij viti.
Glauk Konjufca, deputet nga radhët e lëvizjes Vetëvendosje, thotë se shteti i Kosovës fillimisht sfidohet nga ajo që është problemi kryesor, të cilin e zbaton Serbia në Kosovë, e që është mos njohja e shtetësisë së Kosovës. Pastaj në përputhje me këtë qëndrim i cili derivon dhe nga Kushtetuta e tyre, Konjufca thotë se vijnë dhe një mori veprimesh të nivelit shtetëror, duke filluar prej ndarjes së veçantë buxhetore, që është për Kosovën, pagesa e mijëra personave brenda Kosovës, që punojnë në sektorin publik, e që janë në kuadër të institucioneve të Serbisë, të cilat veprojnë në Kosovë e të cilat janë ilegale, transmeton KP.
“Veprimet e tyre të drejtpërdrejta siç janë ndërtimi i lagjeve të tëra në veri të Kosovës. Serbia e zbaton një lloj kolonizimi të Kosovës. Pra me ç’rast përpiqet me ndryshua përbërjen demografike të veriut të Kosovës. Në njërën anë para 16 viteve përmes spastrimit etnik me dhunë prej strukturave paralele dhe të paligjshme të Serbisë. Pastaj pas spastrimit ndalimi i shqiptarëve për me u kthye në atë pjesë. Dhe në të njëjtën kohë dhe ndërtimi i lagjeve të reja për serbet atje, të cilët ndoshta nuk kanë jetuar kurrë atje. Dhe përveç kësaj ajo e sfidon dhe shtetin e Kosovës, në kuptimin e autoritetit institucional në veri të Kosovës, në aspektin e sigurisë, strukturave të saj, të cilat qartazi ndërhyjnë në punët e brendshme të Kosovës. Serbia p.sh. i ka strukturat e saj të cilat i ndalojnë në veri të Kosovës, figurat tona politike. Ministri Hoti u ndalua atje prej strukturave të Serbisë. Kryeministri Mustafa nuk guxoi që të shkojë nëpër rrugë, të cilat janë zyrtare dhe të cilat janë rrugë rajonale të Kosovës. Por u detyrua që të shkojë rrugëve alternative në veri. Këto krejt tregojnë se atje nuk ekziston shteti i Kosovës dhe atje situatën e mban në kontroll, një mori institucionesh të Serbisë, të cilat ajo i financon e i kontrollon, e që kanë si qëllim me mbajt situatën të konservuar, e ku nuk lejohet zbatimi i ligjit, zbatimi i Kushtetutës së Republikës së Kosovës dhe i autoritetit të institucioneve të shtetit tonë”, thotë Konjufca.
E sa i përket përfshirjes së deputeteve në Kuvendin e Kosovës nga Lista serbe, Konjufca pohon se ata janë në koordinim të plotë me Vuçiqin dhe se kjo listë është krijuar me qëllim që të krijohet një formacion politik i cili zhduk të gjitha alternativat tjera të serbëve dhe mbanë vetëm një reprezentim politik, e që është në funksionon të direktivave të Beogradit.
Edhe Shpëtim Bulliqi, deputet nga LDK, thotë se Kosova vazhdon të ketë sfida serioze në funksionimin e shtetit ligjor.
“Të them të drejtën duke pasur parasysh brishtësinë e institucioneve tona, sigurisht që nuk janë pa probleme të gjitha këto sfida, nëpër të cilat po kalon Kosova. Kemi parasysh dhe bllokadat që po shkaktohen në funksionimin e pushtetit sidomos në veri të Mitrovicës. Pastaj lidhja shumë e ngushtë e këtyre eksponentëve, që faktikisht po përfaqësojnë tani në Kuvendin e Kosovës popullatën serbe të Kosovës, që për mendim timin më së paku e përfaqësojnë popullatën serbe në Kuvendin e Kosovës. Të gjitha këto mendoj, se janë sfida relativisht serioze në funksionimin e shtetit ligjor në Kosovë”, tha ai.
Nga ana tjetër, deputetja Vjosa Osmani thotë se është momenti i fundit që Qeveria e Kosovës t’i largojë nga institucionet përfaqësuesit e Listës serbe.
“Është momenti i fundit që Qeveria e Kosovës, të largojë nga qeveria përfaqësuesit e Listës serbe dhe të përfshijë në qeveri SLS në partinë e Petroviq, deputetët e së cilës vazhdimisht kanë punuar në përputhje me Kushtetutën e vendit dhe kanë dhënë kontributin e tyre në përfaqësimin e qytetarëve të Kosovës. Natyrisht që veriu që nga pas lufta, sidomos pas pavarësisë në vitit e 2008, vazhdimisht ka qenë çështja më sfiduese në aspektin e integritetit territorial dhe sovranitetit të vendit. Mirëpo politika jonë nuk duhet të jetë vetëm reaktive, të presin se çfarë politike të re, çfarë provokimi të ri po bënë Beogradi dhe në bazë të saj të determinohet dhe agjenda e bisedimeve me Serbinë. Qeveria e Kosovës dhe institucionet e Kosovës duhet të jenë shumë më aktivë me ide me propozime, të qarta lidhur me integrimin e veriut të vendit, me shtrirjen e sovranitetit në atë pjesë, por mbi të gjitha me projekte të qarta ekonomike të cilat i bëjnë bashkë qytetarët në veri dhe qytetarët në jug dhe integrojnë të gjitha komunitetet”, thotë Osmani.
Imer Mushkolaj, analist politik, lidhur me këtë temë thotë se Kosova jo vetëm që po sfidohet, por po i cenohet integriteti dhe sovraniteti i saj territorial.
“Është e dhimbshme të thuhet, mirëpo Serbia bashkëqeverisë me Kosovën nëpërmjet Listës serbe. Ne e dimë që Lista serbe në vazhdimësi e ka blloku, e ka shantazhuar në përgjithësi shtetin e Kosovës, duke mos e pranuar, duke bojkotuar punën e institucioneve e kështu me radhë. Unë besoj që situatat në këtë fushë, në raportet se si sillet Serbia ndaj nesh dhe Lista serbe, si një subjekt i krijuar nga Beogradi, është shumë më i keq se para dy vjetësh. Jo vetëm që po sfidohet Kosova, mirëpo po cenohet dhe integriteti dhe sovraniteti i saj territorial. E kemi rastin e murit të ndërtuar në veri në fund, kemi rastin e ardhjes së zyrtarëve serbë, kur të duan shkojnë në veri të Kosovës. Dhe ata që na thonë se në veri të Kosovës është shtri sovraniteti dhe integriteti territorial, ata që thonë që strukturat paralele nuk funksionojnë, atëherë ata thjeshtë na gënjejnë, për shkak se strukturat paralele funksionojnë gjithandej. Jo vetëm në veri por funksionojnë dhe në pjesët tjera ku ka serb në Kosovë”, tha Mushkolaj.
Edhe kryeministri Isa Mustafa, si sfidë të këtij viti të ri ka përmendur veriun e vendit. Mirëpo ai thotë se problemet atje do të zgjidhen përmes ligjit dhe jo në forma tjera.
“Nëse vajtoj për diçka s’vajtoj për Serbinë dhe veriun. Kemi mjaftë çështje tjera për të cilat mund të ndiejmë hidhërim të brendshëm. Kështu që ne në asnjë rast nuk do ta vajtojmë atë. Por duhet ta pranojmë një fakt, që ne akoma kemi probleme me veriun e vendit dhe atë fakt s’mund ta fshehim. Ka probleme, problemet janë reale. Unë s’mund të them që gjendja në veri të vendit, është sikurse gjendja në pjesën tjetër të Kosovës. Ne mund të krekosemi me lloj- lloj kërcënimi dhe lloj-lloj qëndrimi. Po unë se kam as natyrën e tillë që ta bëj. Ligjin e kemi përpara. Do të bëjmë përpjekje që ligji të funksionojë dhe çdo gjë që zgjidh në këtë vend dhe në veri dhe jug ta zgjidhim përmes ligjit”, ka thënë Mustafa.
