Problemi i mungesës së kuadrit të kualifikuar nuk është vetëm i yni, por në mbarë botën dhe nuk duhet të habitemi që punëdhënësit do të shpikin zgjidhje të ndryshme kreative për plotësimin e vendeve të lira, thotë Angel Dimitrov, drejtor i përgjithshëm i “Moda” Sveti Nikole.
Bonusi prej 3.000 denarë për mirëseardhjen e kompanisë, por edhe shpërblimet nga 5.000 deri në 9.000 denarë për të sjellë një punonjës të ri janë pjesë e trukeve me të cilat kompanitë maqedonase shpresojnë të gjejnë punëtorë të rinj dhe të kualifikuar, por deri më tani pa shumë sukses. Ndër të parat që vendosi të ofrojë para shtesë për referime ishte kompania “Moda” nga Sveti Nikole, por drejtori i përgjithshëm Angel Dimitrov pranon për “Sloboden Pechat” se efekti ishte i parëndësishëm.
Faqja e Agjencisë së Punësimit aktualisht ofron 1140 vende të lira pune në industrinë e përpunimit dhe përveç kësaj kërkohen 1362 punëtorë në tregtinë me shumicë dhe pakicë. Dimitrov thotë se problemi i mungesës së kuadrove të kualifikuar nuk është vetëm i yni por në mbarë botën dhe shton se nuk duhet të habitemi që punëdhënësit do të shpikin zgjidhje të ndryshme kreative për plotësimin e vendeve të lira.
– Publikisht kemi ofruar dhe ofrojmë 5000 denarë për çdo person që sjell punëtor të ri, por pa rezultat. Dhe kolegët tanë nga industria e tekstilit në Maqedoninë Lindore po përpiqen të zbatojnë të njëjtën recetë, por pusi i fuqisë punëtore në degë është shteruar për shkak të 60.000 punëtorëve të dikurshëm, tani 25 deri në 26.000 kanë mbetur në sektorin e tekstilit. Ne ia dalim me punësim sezonal nga Agjencia, por kjo nuk është zgjidhje. Prandaj jemi të kujdesshëm me porositë, nuk bëhet fjalë vetëm për marrjen e një pune, por edhe për kryerjen e saj në kohë dhe me cilësi që të mos paguani bonuse – sqaron Dimitrov.
Ish-kryetari i Organizatës së Punëdhënësve thotë se me të njëjtin problem po ballafaqohen edhe fabrikat në zona, ndaj janë duke kërkuar punëtorë të rinj në tabelat e vendosura përgjatë autostradave të Maqedonisë. Ai thotë se nuk do të jetë më mirë as nga shtatori, kur sezonalët do të kthehen sipas traditës, sepse vijnë kryesisht nga turizmi dhe hoteleria, ndaj kthehen atje.
– Të gjithë kërkojnë paga dhe pensione më të larta dhe ne po humbasim të gjithë energjinë, si për të ndarë atë që kemi gjithnjë e më pak. Ku do të gjejmë fonde të reja për të mbushur gropat, nëse nuk ka vende të reja pune, rritje të prodhimit dhe eksporteve. Na presin negociata të dhimbshme me bosët e huaj për të rritur çmimin e produktit të gatshëm, sepse do të vijë marsi dhe do të duhet ta rrisim pagën minimale edhe për dhjetë për qind – thotë Dimitrov.
Dy të tretat e kompanive në botë po “qajnë” për fuqinë punëtore
Dy të tretat e kompanive (75 përqind) në mbarë botën raportojnë se kanë vështirësi në gjetjen e punëtorëve të talentuar, sipas Raportit të Trendeve Globale të Punësimit 2023 të Manpower Group, raportoi Greek Kathimerini. Ndër tendencat aktuale është rotacioni i të dhënave demografike, të cilave punëdhënësit duhet t’i përshtaten, por pa u fokusuar vetëm në një brez, duke përjashtuar të tjerët, të rinj apo më të vjetër.
Rritja e Gen Z (lindur midis 1996 dhe 2012) në HR ka bërë që bizneset të rimendojnë se si u shërbejnë punonjësve më të rinj. Por punëdhënësit duhet të përshtaten me pritshmëritë në ndryshim të punëtorëve të Gen Z, të cilët do të përbëjnë 27 për qind të fuqisë punëtore deri në vitin 2025. Sigurisht, pavarësisht rritjes së Gen Z në HR, ka një mungesë serioze talentesh pasi një numër i madh punonjësish të moshuar arrijnë moshën e pensionit çdo ditë. Vendet me norma të larta të pensioneve të parakohshme, si Greqia, Franca dhe Zvicra, po përballen me këtë mungesë. Si rezultat, punëdhënësit duhet të përshtaten për të përcaktuar mënyrën më të mirë për të përdorur punëtorët e moshuar.
Studimi zbuloi se vetëm 19 përqind e menaxherëve të punësimit po kërkojnë në mënyrë aktive të punësojnë pensionistë që duan të kthehen në tregun e punës. Sa më sipër tregon se fokusimi në vetëm një grupmoshë ose demografike do të kufizojë rëndë aftësinë e një kompanie për të gjetur njerëzit dhe talentin e duhur.
