Ish-kryeministri anglez Tony Blair po këshillon regjimin serb, që dikur bombardoi popullsi civile dhe gruaja e tij po përfaqëson shtetin kundër një kanali të pavarur televiziv.
Shkruan John Sweeney
Tony Blair po paguhet për të këshilluar regjimin serb të Presidentit Aleksandër Vuçiç, ndërsa Cherie Blair po e përfaqëson atë në një çështje të madhe ligjore kundër pronarit të kanalit të fundit televiziv të pavarur në vend – pavarësisht shqetësimit në rritje ndërkombëtar se vendi po rreshket drejt një shteti mafioz.
Qeveria e Toni Blair bombardoi Serbinë në 1999, pasi Vuçiç-atëherë Ministri i Informacionit i Sllobodan Millosheviç – përdori zyrën e tij për të krijuar një propagandë helmuese kundër kundërshtarëve kryesisht myslimanë të Serbisë në Kosovë. Pas luftës, Vuçiç redaktoi një libër nga krimineli i luftës Vojislav Sheshelj i quajtur Engleski Pederski Isprdak Tony Blair që do të thotë ‘Gay Fart Tony Blair’.
Tani Presidenti dhe ‘Familja Blair’ po luajnë si familje të lumtura – një kthesë mahnitëse e ngjarjeve që ndoshta mund të shpjegohen vetëm se Qeveria e Serbisë po bën pagesa të larta në dollarë.
Në vitin 2016, Bler njoftoi se ‘Instituti Tony Blair për Ndryshimin Global’ do të tërhiqej nga fitimi i parave prej këshillimi të qeverive të huaja për të përqendruar 80% të kohës së tij në ‘punë jofitimprurëse’. Por Bler shtoi: ‘Unë do të mbaj një numër të vogël konsulencash personale për të ardhurat e mia.’
Instituti Toni Bler konfirmoi për ‘Byline Times’ se ‘puna që ne bëjmë me Kryeministrin [e Serbisë] – është në përputhje me punën e organizatave të tjera ndërkombëtare – ka të bëjë me programin e reformës së vendit dhe dixhitalizimin e shërbimeve publike. Ky është fokusi i vetëm i ekipit në vend’.
‘I shoqëruar nga shoku i tij i vjetër Peter Mandelson, unë kontaktova Institutin Toni Bler i cili konfirmoi që ish-kryeministri po punonte për Beogradin.’
Kryeministrja e Serbisë është Ana Brnabić, gruaja e parë dhe personi i parë homoseksual që mban këtë detyrë. Por figurat e opozitës thonë se ajo është një kukull dhe Vuçiç i quan akuzat si shpifje. Në lidhje me këtë, Vuçiç ka thënë: ‘Brnabic ka trurin e saj. Ajo po bën punën e saj dhe dëshiron të bashkëpunojë me mua dhe me të gjithë në qeveri’.
Instituti ‘Toni Bler’ tha gjithashtu se ai ‘punon me qeveritë në të gjithë botën, përfshirë Serbinë, ku stafi ynë mbështet zbatimin strategjik të reformave të modernizimit në të gjithë vendin’.
Por ka pak dëshmi të vërteta në lidhje me reformat e modernizimit në Beograd. Nën Presidentin Vuçiç dhe Partinë e tij Progresive Serbe (SNS), liria e medias është tronditur nga një lojë delikate e favorizimit të mediave të mbështetura nga shteti dhe shtrëngimit të tregjeve për platforma të pavarura, të kombinuara me përfaqësues që kërcënojnë zërat kritikë me presion dhe dhunë.
Mafia nuk duket se është kurrë shumë larg regjimit të Vuçiqit.
Mobing (mafia) Media
Një histori e habitshme që flet për lidhjet e ngushta mes krimit dhe Qeverisë në Beograd erdhi në 2019 kur policia shkatërroi Jovanjica, ferma më e madhe e marihuanës në vend dhe në Evropë, duke kapur 4 tonë drogë.
Doli se zëvendës Kryeministri i Vuçiç dhe gjithashtu Ministri i Brendshëm Nebojsa Stefanoviç ishte ‘një vizitor i shpeshtë në Jovanjica’ dhe nuk e kishte vënë veten në dispozicion të ‘aksionit me kapjen e madhe të drogës’. Stefanoviç më parë ishte filmuar duke vizituar pjesën e të korrave fermës, me sa duket i pavetëdijshëm për plantacionin masiv të drogës. Një hetim aktiv po zhvillohet dhe po mbledh prova se oficerë të lartë të policisë dhe zyrtarë të sigurisë ishin miq të pronarit të fermës.
Vetëm një kanal televiziv kabllor ka guxuar të hetojë lidhjet e errëta midis mafies së Serbisë dhe regjimit të Vuçiçit: N1. Gazetarja e kanalit për skandalin e fermës së marihuanës, Jelena Zoriç, mori një kërcënim me vdekje: ‘Kjo do të vazhdojë derisa të përfundojë hetimit. Nuk mund të shmanget ‘.
Një skandal i dytë është, se si predhat e mortajave të fabrikuara në Serbia nga fabrika e armëve në pronësi të shtetit ‘Krusik’, përfunduan në duart e Shtetit Islamik në Jemen.
Në shtator 2019, gazetarja investigative Dilyana Gaytandzhieva zbuloi se si një pjesë e një ngarkese prej 8 milion dollarësh me 100,000 predha mortaje të prodhuara nga ‘Krusik’ i ishin shitur kontraktuesit federal amerikan ‘Alliant Techsystems’ ishin filmuar nga ISIS në Jemen, si pjesë e rezervave të tyre të armëve.
Një histori e dytë tregon se si kompani private blenë municione nga ‘Krusik’ me çmime të volitshme, duke e emërtuar Branko Stefanoviç, babanë i Ministrit të Brendshëm Nebojsa Stefanoviç, si ndërmjetës. Tri ditë pasi u shfaq ajo histori, policia lëvizi fshehurazi kundër, jo tregtarët e armëve, por spiunit, Aleksandr Obradoviç. Ai u akuzua për zbulimin e sekreteve industriale dhe u vendos në ‘arrest shtëpie’. N1 raportoi për skandalin dhe pas protestave anti-qeveritare, Obradoviç u lirua.
Ministri i Brendshëm Stefanoviç mohon çdo gjë. Nuk ka asnjë sugjerim se si Tony dhe Cherie Blair po veprojnë për një regjim që me dashje prodhon armë për Shtetin Islamik.
Kanali kabllor i lajmeve ‘N1’, partner i CNN, është në qendër të goditjeve të Vuçiç ndaj mediave të pavarura. Reporterët pa Kufij (RWB) e ka përshkruar N1 si ‘televizioni i vetëm i madh i pavarur në Serbi’ dhe shumë prej reporterëve të saj janë shënjestruar si ‘tradhtarë’ dhe ‘mercenarë të huaj’, duke marrë qindra kërcënime për dhunë fizike nëpërmjet mediave sociale. ‘N1’ mori një kërcënim me vdekje në 2019 , duke deklaruar se gazetarët dhe familjet e tyre do të vriteshin dhe studioja do të hidhej në erë. Një raport i RWB 2020 tha: ‘Serbia është bërë një vend ku shpesh është e rrezikshme të jesh gazetar dhe ku lajmet e rreme po fitojnë shikueshmëri dhe popullaritet me një shpejtësi alarmante.’
‘N1’ është në pronësi të United Group, me seli në Hollandë, por drejtohet nga një biznesmen serb, Dragan Solak. United Group ka frikë se platformat e saj më të gjera në TV dhe internet janë duke u shënjestruar nga regjimi i Vuçiç dhe e ka dërguar Qeverinë Serbe në një gjykatë ndërkombëtare arbitrazhi. Mbrojtësja e interesave për Beogradin, si avokatja e saj kryesore është Cherie Blair në emër të kompanisë së saj, Omnia Strategy.
Njësia e menaxhimit me reputacion të Tony Blair, ‘Instituti Tony Blair për Ndryshimin Global’, po punonte në strategjinë e medias për Qeverinë Serbe në 2015 . Prodhuesi ekzekutiv i ‘N1’, Igor Boziç, tha: ‘Kishte dy britanikë që punonin për Bler kishin zyra brenda qeverisë në Beograd.’
Mandelson Whatsapped
Këshilltari për një kohë të gjatë i Tony Blair, Lord Peter Mandelson, gjithashtu është përfolur se po punon për Beogradin.
Kur e pyeta atë nëpërmjet Whatsapp, ai u përgjigj drejtpërdrejt, duke mos kërkuar që tekstit të ishte jashtë shënimit: ‘Unë kurrë nuk kam qenë në Serbi, kurrë nuk kam folur me Qeverinë Serbe, nuk jam kërkuar nga askush në Serbia. Kështu që ju jeni keqinformuar. E di për kë mund të mendoni por nuk jam unë.’
Unë u përgjigja: ‘Peter, për kë mund të mendoj?’ Ai u përgjigj: ‘A nuk është e qartë?’
Në 2014 Vuçiç, Kryeministër i atëhershëm, i tha një grupi gazetarësh Britanikë se Mandelson është ‘një nga djemtë më të ndritur që kam takuar ndonjëherë’. Daily Mail citon Vuçiç: ‘Mandelson është motivues më i mirë që unë kam parë në jetën time. Disa njerëz do të thoshin se ai është në anën e kundërt, por ai ka një personalitet shumë të fortë, të pamposhtur, ju nuk mund ta frikësoni atë, ai ka shumë me ndikim, ai mund të ketë një ndikim real’.
Propagandisti serb dhe ‘cari’ britanik i menaxhimit të reputacionit ishin takuar diku në 2012 – të njëjtin vit kur Vuçiç u bë zëvendësKryeministër. Është e mundur që Mandelson të jetë takuar para se ai të merrte detyrën: nëse po, pretendimi i tij se ai kurrë nuk kishte folur me Qeverinë Serbe mund të mos jetë plotësisht i sinqertë.
Vuçiç tha në vitin 2014 se Mandelson nuk kishte qenë në gjendje të punonte për qeverinë serbe në atë kohë sepse ishte shumë i zënë, por që ai kishte ndërmend ta thërriste përsëri për ti ribërë ofertën e punës. I pyetur në vitin 2014 nëse do ta konsideronte të paguante Tony Blair, Daily Mail raportoi se Vuçiç ka thënë: ‘Jo, ai është shumë i shtrenjtë’.
Kur ia tregova historinë e Mail se Vuçiç ishte takuar me Mandelson, ai u përgjigj: ‘Unë kurrë nuk kam qenë në Beograd. Asnjëherë nuk më është ofruar punë. Unë kurrë nuk e kam parë këtë histori më herët (nuk jam lexues i Daily Mail ).’
‘Institutin Toni Bler’ konfirmoi se ish-Kryeministri po vepronte për Beogradin.
Gazetaria nën sulm
Leçe Lecic është një gazetar i pavarur serb, i njohur për punën e tij.
Sipas Lecic: ‘Regjimi i Vuçiç është një motor korrupsioni, i mbrojtur nga një makinë propagandistike e vajosur mirë. Liria po bëhet më e vogël, njerëzit kanë frikë që tu qëndrojnë atyre përballë. Ne jemi duke u gatuar ngadalë në tigan dhe tani uji po vlon. ‘N1’ është i madh. Ata janë gazetarët që bëjnë pyetje të vështira.’
Një raport nga Parlamenti i BE-së i botuar në Mars nënvizon një ‘përkeqësim të lirisë së medias dhe rritje të gjuhës abuzive, frikësim dhe madje gjuhë urrejtjeje ndaj anëtarëve të opozitës parlamentare, intelektualëve të pavarur, OJQ-ve, gazetarëve dhe individëve të shquar’ dhe i kërkoi qeverisë serbe të marrin ‘masa të menjëhershme’ për të siguruar lirinë e medias.
SNS është akuzuar gjerësisht për lidhje me krimin e organizuar dhe korrupsionin, erozionin e sundimit të ligjit dhe një prirje drejt autoritarizmit.
Raporti vjetor i Freedom House i Kombeve në 2020 deklaroi se Serbia nuk ishte më një demokraci, por ishte bërë një regjim hibrid në ‘zonën gri’ midis ‘demokracive dhe autokracive të pastra’. Raporti përmendi ‘rritjen e kapjes së shtetit ndër vit, abuzimin e pushtetit dhe taktikën e njeriut të fortë’ nga Presidenti Vuçiç.
Raporti vazhdon: ‘Megjithëse qeveria aktuale e udhëhequr nga SNS erdhi në pushtet në 2012 duke premtuar të luftonte korrupsionin e përhapur të Serbisë, problemi duket se është përkeqësuar, nuk është përmirësuar.’
Instituti V-DEM i Universitetit të Goteborgut e ka quajtur Serbinë një ‘autokraci elektorale … kryesisht për shkak të censurës në media, përpjekjes së Qeverisë për të ndikuar në punën e medias’, por gjithashtu ‘një hapësire të reduktuar për punën e shoqërive civile dhe institucioneve akademike’ si dhe ‘shqetësimin për cilësinë e sistemit zgjedhor’.
Transmetuesit privatë dhe tabloidët popullorë marrin pjesë rregullisht në fushata shpifjesh kundër opozitës politike dhe kundërshtarëve të tjerë të qeverisë. Niveli i kontrollit politik mbi mediat ka çuar në një situatë të raportimit të dobët dhe të njëanshëm të mediave mbi aktorët kryesorë të politikës së jashtme. Ndikimi i Rusisë është dukshëm më i lartë krahasuar me atë të BE dhe SHBA. Kreu i delegacionit të BE në Serbi vuri në dukje kohët e fundit se ‘liria e mediave është një nga temat kryesore në procesin e pranimit dhe unë vazhdimisht mbështes përmirësimin në atë vend’.
Vitin e kaluar, Shoqata e Gazetarëve të Pavarur të Serbisë (NUNS) dokumentoi 119 incidente presioni ose dhune ndaj gazetarëve. Në dhjetor 2018, reporteri hulumtues Milan Jovanović, i cili raportoi gjerësisht për korrupsionin, ishte viktimë e një sulmi me zjarr. Një zyrtar i SNS më vonë u dënua me më shumë se katër vjet burg për sulmin.
Në shtator 2019, Aleksandar Obradović, një sinjalizues që zbuloi dokumente që ekspozonin korrupsionin në një kompani shtetërore, u arrestua me akuzën e spiunazhit dhe u dërgua në burg duke shkaktuar protesta masive që përfundimisht çuan në lirimin e tij. Në prill të vitit 2020, një gazetare për Nova.rs , Ana Laliç, u arrestua dhe u akuzua pasi raportoi objektivisht dhe publikoi një raport mbi kushtet e këqija të punës në një spital lokal, gjatë pandemisë COVID-19, mbi bazën e se një raport i tillë mund të nxis panikun.
Tani, ndërsa gazetarët e pavarur në ‘N1’ dhe pronarët e saj janë nën sulm në rritje, kritikët do të argumentojnë se Tony dhe Cherie Blair janë shumë afër ngushëllimit me një qeveri që, nga ana e saj, duhet të ngrihet kundër krimit të organizuar. Ndërsa marshojnë drejt daulles së një regjimi gjithnjë e më autoritar dhe, të vetëdijshëm për historinë e përgjakshme të Serbisë, shumë në Beograd nuk mendojnë se është mirë.
Marrë nga Bylinetimes.com-Përgatiti: SYRI.net
© SYRI.net
