Mashtrimi kibernetik është një lloj krimi që përdor internetin dhe mund të përfshijë fshehjen e informacionit ose dhënien e informacionit të rremë me qëllim të mashtrimit të viktimave për nxjerrjen e parave, pronës dhe trashëgimisë.
Ne e dinim se interneti mund të ishte i rrezikshëm, por një sondazh i fundit global me 20,000 të rritur sugjeron se miliarda njerëz ka të ngjarë të jenë në shënjestër të kriminelëve kibernetikë në një moment të jetës së tyre.
Në mënyrë të veçantë, 45% e pjesëmarrësve raportuan se të dhënat e tyre personale, të tilla si informacioni bankar ose informacioni i llogarisë së emailit, janë komprometuar nga një shkelje ose tentativë mashtrimi.
Pothuajse gjysma pranuan se reagojnë ndaj kërcënimeve kibernetike, në vend që të mbrohen në mënyrë proaktive prej tyre, në jetën e tyre personale (45%) dhe në punë (44%).
Në fakt, 20% raportuan se një haker komprometoi me sukses një ose më shumë nga llogaritë e tyre personale. Për më tepër, 22% humbën para nga një mashtrim, ndërsa 30% nuk ndihen më të sigurt në internet.
Sipas të anketuarve, mashtrimet në internet dhe përpjekjet për phishing janë bërë më të sofistikuara (72%) dhe të suksesshme (66%) për shkak të inteligjencës artificiale. Phishing (i njohur edhe si SMS smishing) është një formë e përpjekjes për mashtrim elektronik që kryhet nëpërmjet mesazheve të shkurtra me tekst (SMS) përmes telefonit celular.
A është kjo një mashtrim?
FBI paralajmëron se nëse merrni një mesazh të tillë që kërkon veprim të menjëhershëm për të kërkuar një shpërblim ose për të shmangur një ndëshkim (p.sh. mesazhe që thonë se duhet të klikoni në një lidhje të dyshimtë, të telefononi një numër të panjohur ose të hapni një skedar të bashkangjitur “tani”) ka të ngjarë të jetë një “kalë trojan” elektronik.
“Krijimi i një ndjenje të rreme të urgjencës është një dredhi e zakonshme në sulmet e phishing. Ata e bëjnë këtë që të mos e mendoni shumë ose të konsultoheni me një person të besuar që do t’ju pengojë të ndërmerrni veprime të rrezikshme”, theksojnë ekspertët. “Mos harroni se kompanitë në përgjithësi nuk ju kontaktojnë për të kërkuar emrin e përdoruesit ose fjalëkalimin”, theksojnë ata.
Mos ndani informacione personale me njerëz që nuk i njihni. Kriminelët kibernetikë shpesh përdorin ditëlindjet, për shembull, për të gjetur fjalëkalime, për t’iu përgjigjur pyetjeve të sigurisë dhe për t’ju imituar ose për të hyrë në llogaritë tuaja.
Mbroni fjalëkalimet tuaja
Mos përdorni të njëjtin fjalëkalim për më shumë se një faqe interneti. Idealisht, përdorni një frazë më të gjatë me më shumë shkronja (të paktën 20), shkronja të vogla dhe të mëdha, numra dhe simbole të veçanta. Shmangni përdorimin e informacionit si emrat ose fjalët e zakonshme.
Ku është e mundur, në vend të fjalëkalimeve, përdorni çelësat e kalimit, p.sh. identifikimi i gjurmëve të gishtave, skanimit të fytyrës, SMS ose email. Përdorni një aplikacion vërtetimi me shumë faktorë (MFA) për të zvogëluar ndikimin e vjedhjes së kredencialeve.
