Projektet mjedisore, të tilla si eliminimi i deponive të mbeturinave të rrezikshme, do të financohen me fonde nga Marrëveshja e Partneritetit Strategjik me Mbretërinë e Bashkuar, njoftoi sot në Londër Zëvendëskryeministri dhe Ministri i Mjedisit Izet Medxiti.
“Përveç transportit hekurudhor, kujdesit shëndetësor, arsimit, për të cilat tashmë është arritur marrëveshje, kemi dalë me një ide të re. Më konkretisht, është problemi me mbeturinat e rrezikshme, të cilat zvarriten në vendin tonë me dekada. Po flas për lindanin në fabrikën Ohis, atë në Jugohrom në Jegunovcë që tashmë është i dëmshëm për shëndetin e njerëzve, Vaksincë, Lojane”, tha Mexhiti, i cili është pjesë e delegacionit qeveritar të udhëhequr nga zëvendëskryeministri dhe ministri i Transportit Aleksandar Nikoloski në kryeqytetin britanik për nënshkrimin e marrëveshjes qeveritare në kuadër të partneritetit strategjik midis Mbretërisë së Bashkuar dhe Maqedonisë, njoftoi korrespondenti i MIA-s nga Londra.
Kryesisht, shtoi ai, këto janë ish-fabrika që janë shembur, por ato përbëjnë një problem serioz për shëndetin e njeriut dhe mjedisin.
“Deri më tani, ka pasur përpjekje për ta zgjidhur këtë, por për ilustrim, vetëm dy të tretat e pellgut të vogël të lindanit në Ohis janë zgjidhur, dhe ai është në një raport prej 1:10 me pellgun e madh, i cili as nuk është nisur. Mendoj se kjo është një mundësi e mirë për të eliminuar këtë problem që ka qenë i pazgjidhur në vendin tonë për dekada të tëra”, tha Medziti, duke treguar problemin e financimit të projekteve të tilla në një deklaratë të dhënë pas takimit të delegacionit maqedonas me përfaqësuesit e Departamentit për Biznes dhe Tregti të Qeverisë Britanike.
I pyetur nëse ka parashikime se sa fonde do të përdoren, duke pasur parasysh se zgjidhja e të ashtuquajturave eko-pika “të nxehta” konsiderohen si disa nga projektet më të shtrenjta, Medjiti vuri në dukje se së pari do të jetë e nevojshme të përcaktohet se si do të trajtohen këto deponi të mbetjeve të rrezikshme në mënyrë që të bëhet një vlerësim i përafërt se sa do të kushtojnë projekte të tilla.
Sipas tij, nevojiten edhe tetë milionë euro të tjera për të eksportuar plotësisht lindanin nga pishina e vogël (e vendosur brenda perimetrit të ish-fabrikës Ohis) nga vendi ynë. Ekzistojnë zgjidhje të tjera, siç është vendosja (e mbeturinave) në një kapsulë, me një mbulesë, një opsion shumë më i lirë, dhe ka shembuj të tillë në Holandë.
“Ne kërkuam një mendim eksperti, ekspertë nga Britania për të punuar së bashku për të përcaktuar situatën, për të përcaktuar plotësisht problemin me mbetjet e rrezikshme dhe më pas për të parë zgjidhjet, por edhe kuadrin financiar. Kjo është një mundësi që me një kredi të tillë me një normë interesi shumë të ulët të eliminohet një problem i hershëm në nivel shtetëror”, thotë Medjiti.
Vlerësimi, thekson ai, është se do të nevojiten rreth 300 milionë euro për t’u marrë me deponitë e lindanit në Ohis, Jugohrom, Lojane dhe Vaksince, pra të gjitha ato për të cilat është përgjegjëse Qeveria dhe të cilat paraqesin rrezik për shëndetin e qytetarëve dhe mjedisin.
“Ne duhet të veprojmë më seriozisht në këtë drejtim në mënyrë parandaluese nëse nuk duam të merremi me aksidente ose pasoja të dëmshme për shëndetin dhe mjedisin në të ardhmen”, tha Medjiti, duke shtuar se bisedimet e para me ekspertët britanikë priten që të hënën.
Delegacionit qeveritar maqedonas, në të cilin, përveç Nikolloskit dhe Mexhitit, është edhe drejtori i Infrastrukturës së Hekurudhave të Maqedonisë, Sinisha Ivanovski, sot do t’i bashkohet edhe ministrja e Arsimit, Vesna Janevska. Nënshkrimi i marrëveshjes qeveri-qeveri, me të cilën Maqedonia do të marrë vëllimin më të madh të fondeve në histori për zbatimin e projekteve kapitale, në vlerë prej gjashtë miliardë eurosh, është planifikuar për sot.
Teksti i marrëveshjes u miratua nga Qeveria e Maqedonisë pardje, pasi të dy vendet arritën një marrëveshje për partneritet strategjik.
