Fitorja e Zohran Mamdanit në zgjedhjet paraprake demokrate për kryetar bashkie sinjalizon ngjitjen e populizmit ekonomik të majtë.
Nga bordi i redaksisë së Wall Street Journal
Demokratët në mbarë vendin kanë qenë duke debatuar se si të përgjigjen ndaj disfatave të tyre në vitin 2024 dhe fitorja e deputetit 33-vjeçar është një triumf për fraksionin e Bernie Sandersit dhe Alexandria Ocasio-Cortez-it. 43.5% e votave për zotin Mamdani, plus 11.3% për progresistin Brad Lander, i dhanë krahut të majtë një shumicë të qartë. Andrew Cuomo, ish-guvernatori dhe kandidati i preferuar i establishmentit, mori vetëm 36.4%, një rezultat zhgënjyes.
Kjo ishte raundi i parë i një gare me votim me renditje preferencash, por avantazhi i zotit Mamdani është aq i madh saqë ai do të jetë kandidati zyrtar i demokratëve në zgjedhjet e përgjithshme të nëntorit. Dëgjojmë shpesh se sistemi i votimit me renditje do të nxjerrë kandidatë më të moderuar. Por në praktikë, ky sistem duket se e thekson atë që zgjedhjet paraprake janë në thelb: ngjarje për votues të angazhuar dhe të politizuar që ndjekin nga afër zhvillimet politike.
Zoti Mamdani është karizmatik dhe një komunikues i shkëlqyer në rrjetet sociale. Ai fitoi me lehtësi mes të rinjve progresistë, ndërsa zoti Cuomo mbajti zonat tradicionale demokrate në pjesën e sipërme perëndimore të Manhattanit dhe në lindje të Queens-it. Tema kryesore e fushatës së Mamdanit ishte përballueshmëria e jetesës, një temë që gjeti jehonë në një qytet që po bëhet gjithnjë e më i papërballueshëm për shtresën e mesme.
Ironia qëndron në faktin se kjo “krizë përballueshmërie” është rezultat i qeverisjes së dështuar demokrate. Kontrolli i qirave dhe kufizimet ndaj dëbimeve kanë bërë që pronarët të nxjerrin dhjetëra mijëra apartamente jashtë tregut. Paga minimale më e lartë ka rritur çmimin e ushqimeve dhe produkteve bazë, ndërsa kontratat luksoze të sindikatave e kanë bërë transportin publik joefikas dhe të shtrenjtë. Ndalesat dhe detyrimet në emër të klimës kanë rritur kostot e energjisë.
Zgjidhja e Mamdanit është më shumë socializëm. Ai kërkon taksa edhe më të larta për bizneset dhe të ardhurat e larta që tashmë janë të mbingarkuara me taksa (norma më e lartë e taksës në qytet: 14.78%), supermarkete të menaxhuara nga shteti, udhëtime falas me autobus, dhe një ngrirje të detyrueshme të qirave për 43% të njësive të banimit në qytet. Këto politika nuk do të funksionojnë, por duken tërheqëse për demokratët që ndjejnë se Nju Jorku tashmë nuk funksionon.
Zgjedhjet e nëntorit mund të jenë të mbushura me kandidatë: kryebashkiaku aktual Eric Adams pritet të garojë si i pavarur, ndërsa prezantuesi i radios Curtis Sliwa do të jetë kandidati i Partisë Republikane. Cuomo nuk e ka përjashtuar një kandidim të pavarur, por shërbimi më i mirë që mund të bëjë është të tërhiqet. Ai është një figurë e ezauruar politikisht që mendoi se mund të fitonte me emrin e tij të njohur dhe një version më i zbutur i Mamdanit në çështje si pensionet, paga minimale dhe të tjera.
Nëse zoti Cuomo qëndron në garë, ai mund të ndajë votën kundër Mamdanit. Shpresa më e mirë për të mundur Mamdanin është një fushatë e bashkuar rreth një kandidati të vetëm, megjithëse edhe kjo mundësi duket e largët.
Zoti Mamdani e shpalli veten natën e zgjedhjeve si “një model për Partinë Demokrate”, dhe mund të jetë i tillë për bazën elektorale të saj. Ai i përsërit të gjitha politikat sociale të krahut të majtë që e dëmtuan partinë në vitin 2024 dhe për sa i përket Izraelit, tingëllon si protestuesit e Universitetit Columbia. Është e vështirë të besohet se qyteti më hebre në Amerikë mund të zgjedhë një kryetar bashkie që mbështet bojkotin ndaj Izraelit, por kjo është Partia Demokrate e sotme.
E majta populiste përbën një problem të dukshëm për demokratët në nivel kombëtar që duan ta rikthejnë partinë drejt qendrës. Por republikanët do të bënin mirë të mos festojnë. Nëse trampokonomia nuk arrin të sjellë rritje të fortë ekonomike dhe të ardhura reale më të larta për amerikanët, populistët e majtë do të jenë aty, gati si alternativa kryesore./ wsj.com