Hagë, 3 janar -Nga sot me 3 janari 2017 ka nisur funkisonimi i Gjykatës Speciale në Hagë e ngarkuar për të hetuar dyshimin e krimeve të kryera ndaj civilëve shqiptare dhe jo shqiptarë gjatë dhe pas luftës në Kosovë, kanë njoftuar sot zyrtarët e GJS për Kosovën me seli në Hagë.
Deri në themelimin e kësaj gjykate erdhi pas zbulimit të ish-kryeprokurores Carla del Ponte botuar kujtimet e saj në vitin 2008. (Gjuetia: Unë dhe Kriminelët e luftës) të Tribunalit Prokuroria e Hagës ka njohuri të rrëmbimeve në masë në fund dhe pas luftës në Kosovë.
Këshilli i Evropës Raportuese Speciale e Dick Marty kreu një hetim që rezultoi në fund të vitit 2010 ne një raport prj 27 faqesh, ku pretendohet se rreth 500 civilë, ne mesin e tyre edhe rreth 200 shqiptare u vranë dhe u rrëmbyen në Kosovë pas vendosjes së KFOR-it dhe se një prej tyre transferuar fshehurazi në Shqipëri për t’u tregtuar organet e tyre. Këshilli i Evropës e ka miratuar këtë raport në fillim të vitit 2011 dhe kërkuan “një hetim të pavarur për të marrë për të vërtetën e plotë rreth këtyre akuzave.” Kjo shkaktoi një mekanizëm për formimin e Gjykatës Speciale.
Në shenjestër Hashim Thaci, Xhavit Haliti, Kadri Veseli dhe dhjetëra funksionarë dhe anëtarë tjerë të PDK-së
Vëzhguesi zviceran me renome nderkombëtare Dicka Marty në bisedë e fundit për “Presheva jonë” i gëzohet progresit të preceseve zhvillimore ne Kosovë. Madje sipas tij “Serbia, duket se eshte dorëzuar përballe realitetit në Kosovë dhe nëse sot jo, ajo sigurisht nesër do ta njoh pavarësine e saj”
Pas shumë negociatave, u vendos për të krijuar një gjykatë të veçantë që do të jetë formalisht pjesë e sistemit të drejtësisë në Kosovë, ose të zhvendosen jashtë Kosovës, dhe në të cilën janë të punësuar vetëm gjykatësit dhe prokurorët ndërkombëtarë. Selia e Gjykatës në Hagë, kryeqyteti gjyqësor ndërkombëtar, paratë për punën e tij me kusht nga Bashkimi Evropian, por, veçanërisht në punën e prokurorisë, ka arritur një amerikan. Që nga miratimi i raportit të Martit në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Evropës në formimin e Gjykatës Speciale për Kosovën kanë kaluar 6 vjet. Është vlerësuar se ajo do të punojë për rreth 8 vjet, duke përfshirë edhe procesin e apelit.
Asambleja Parlamentare e Këshillit Evropian ne Strasbougr ne sesionin special me 23 janar të vitit 2014 ka debatuar për raportin e Dik Marty, i cili pretendon që “disa pjesëtarë të ish-Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës kanë abuzuar me luftën, duke u marrë me trafikim të armëve dhe të organeve njerëzore”. Sipas mediave ndërkombëtare duke ju referuar në raportit të senatorit të Këshillit të Evropës, Dick Marty në vitin 2011 ndër tjera thuhet se “krerë të lartë të ish-UÇK-së, të cilët tash udhëheqin politikën e Kosovës, shumë shpejt mund të përfundojnë si të kërkuar nga drejtësia ndërkombëtare.
Në raportin e tij, Dick Marty si më përgjegjësi për krimet të adresohen drejtpërdrejt në Gjykatën Speciale emërohen nga udhëheqës i shumicës së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK), të udhëhequr nga Hashim Thaçi, të cilët ishin anëtarë të Grupit të Drenicës dhe tani janë shtylla kryesore e vendosjes në skenën politike në Kosovë.
“Ne kemi gjetur se Grupi Drenica kishte shefin tuaj – ose në terminologjinë e krimit të organizuar, shefi i tij – lider i njohur politik dhe ndoshta personaliteti më i njohur ndërkombëtar i UÇK-së, Hashim Thaçi”, ka thënë Marty. “Kjo gjykatë e cila në të mirë të Kosovës dhe qytetarëve të saj, nuk mendoj se do te jete kundër Kosovës apo UÇK-së, por abuzuesve të saj gjatë dhe pas luftës në rajon. Besoj se këtë e dinë mirëfilli edhe një pjese e politikajve kosovar, sidomos ata me duart e papastra.” ka pohuar ne vazhdim z.Marty, duke pyetur se “pse Hashim Thaci nuk po me padit ne gjyq për “shpifje” ?!
Kryeprokurori i Gjykatës Speciale, amerikan David Schëendiman gjatë një vizitë më 7 nentor në Kosovë, kishte takuar me kryeprokurorin e shtetit të Kosovës, Aleksandër Lumezi, i njohur nje mik i ngusht i Hashim Thacit. Në kuadër të vizitës se tij në Kosovë ai kishte takuar edhe me zyrtarë të EULEX-it, Interpol-it dhe dhe zyrtarë tjerë të Kosovës.
Zvicerani Dick Mraty, duke folur për zhvillimet e fundit në Kosovë në një bisedë ka deklaruar se “Kosova nuk mund të ketë perspektivë politike dhe ekonomike, nëse ky vend drejtohet nga njerëz të dyshuar, të korruptuar dhe në lidhje me krimin e mafian..”. Ai këtu ka përmendur Hashim Thacin, Xhavit Halitin, Kadri Veselin etj.. të cilët i quan “peshqi të mëdhenj”. Me arrestimin e keytre tre boseve poltik në Kosovë pa dyshim do të nis edhe cunami në skenën politike, ku do të përfshinte edhe saknsionime dhe ndëshkime të drejtuesve të mediave të cilët (sikur në kohën e Serbisë që Miloshevic përkrahej nga Tanjug) që deri tash kishin mbështetur këtë bandë kriminale të cilët nuk u kursyen edhe gazetaret pas vrasjeve te kundërshtarëve të tyre politik, bashkëpuntorëve të arkitektit të pamvaresisë, presidentit historik të Kosovës z.Ibrahim Rugova.
Dëshmitarët si sfida më e madhe
Megjithatë, sfida më e madhe para Gjykatës është që të ofrojë dëshmi, dmth sigurinë e dëshmitarëve. Marti në raportin e tij vetëm citon dëshmitarët anonime, e cila është e kuptueshme kur merret parasysh gjendjen e tyre të pasigurtë në Kosovë. Disa thonë se ai dhe ekipi i tij modest i hetuesve të raportit të tij të projektuar kryesisht për shërbimet e huaja informative. Thuhet gjithashtu se Marti, për shkak të shqetësimit për sigurinë e dëshmitarëve të saj, emrat e tyre janë zbuluar vetëm prokurori amerikan Clint Williamson, i cili udhëhoqi ekipin e posaçëm hetimor përgjegjës për të hetuar akuzat nga raporti i Martit. Për Williamson përsëri thonë se për shkak se mbrojtja e dëshmitarëve me hetimin e saj në mënyrë që çdo hetues nga aparati e tij e gjerë e dinte vetëm një pjesë të enigmës, por ajo është një pasqyrë e plotë në të gjitha të dhënat e kishte vetëm një. Williamson është i njohur për pjesëmarrje në zhvillimin e aktakuzës së Hagës kundër Sllobodan Millosheviqit.
Ka zëra se deklarata në mbështetje të aktakuzës dha rreth 400 persona nga të cilat 30 prej tyre do të jenë nën emrin e plotë, ose në mënyrë anonime, për të dalë para gjykatës, dhe se në bazë të një programi të veçantë për mbrojtjen e dëshmitarëve nga raporti kryesor Martit, duke përfshirë edhe një komandtn te UÇK-ja qe ka qenë prej kohësh jashtë Kosovës dhe me identitete të ndryshuara që jetojnë në vendet e Evropës perëndimore.
Nëse Gjykata Speciale kap “peshqit e mëdhnj” të krimeve dhe vrasjeve gjatë dhe pas luftës në Kosovë, payshim se do të skaktoj dridhje dhe cnunami në skenën politike kosovare sidomos tek të afërmit dhe bashkëpuntorët e Thaçit, e cila do të godas, Partinë e tij Demokratike të Kosovës (PDK) do të përjetojnë një rënie e cila do të jetë e vështirë do t’i shpeshtonte përgjegjesisë dhe ndëshkimin nga gjykata ndërkombëtare dhe popullata vendore.
Sipas mediave ndërkombëtare duke ju referuar në raportit te senatorit të Këshillit të Evropës, Dick Marty në vitin 2011 ndër tjera thuhet se “krerë të lartë të ish-UÇK-së, të cilët tash udhëheqin politikën e Kosovës, shumë shpejt mund të përfundojnë si të kërkuar nga drejtësia ndërkombëtare. Ata dhe disa të tjerë po hetohen për likuidime, vrasje me motive politike kundërshtarët e tyre, pastaj për krime të tjera kundër njerëzimit, trafikim organesh dhe droge, naftë dhe armësh..”
Raportuesi i Këshillit të Evropës, Dick Marty ka deklaruar lidhur me akuzat për krime, vrasjet e pasluftës dhe për trafik organesh “nuk do të japë asnjë informacion të rëndësishëm, si identiteti i dëshmitarëve apo deklaratat e tyre, nëse më parë nuk ka “garanci absolute” se ato do të ruhen. problemin me te madh me Kosovën e kemi me çështje e dëshmitarëve te cilët nuk kanë siguri absolute. Posedojmë informacione se deri tash janë vrare disa sish për te humbur gjurmët e krimit. Policia e Kosovës nëse nuk është në gjendje t’i mbroje dëshmitarët për krime, t’i strehojnë jashtë vendit. Ndryshe dëshmitarët duhet te vihen ne përkujdesen e EULEX-it dhe policisë ndërkombëtare. ”
“As unë e as raporti im nuk jemi kundër UÇK-së por kundër abuzuesve te luftës dhe mos harroni se hetimet dhe akuzat janë një përmbledhje jo vetëm nga raporti im, por edhe nga Carla del Ponte dhe raportuesi amerikan, mikut të shqiptarëve Prokurori John Clint Ëilliamson i cili për këto hetuesi ka vizituar disa here jo vetëm Kosovën por edhe Shqipërinë..”, ka thëne ne fund zvicerani Dick Marty.
