Kur bëhet fjalë për të ardhmen e Ballkanit, diskursi po ngadalësohet duke propozuar ndarje të reja në rajon – recetë për paqëndrueshmërinë gjeopolitike.
Liderët serbë dhe shqiptarë kanë hulumtuar mundësinë e zgjidhjes së dallimeve të tyre duke përdorur këmbime territoriale. Ideja e klasifikimit të ndarjeve përmes shkëmbimit të territoreve ka qarkulluar në Beograd për vite me radhë, por kohët e fundit, duket se ka fituar tërheqje edhe te qarqet kryesore shqiptare.
Ideja nuk është aspak e re, ajo ishte e rrezikshme në të kaluarën dhe mbetet e tillë edhe në të tashmen. Ish-lideri i Serbisë, Sllobodan Millosheviq, dhe udhëheqësi i Kroacisë, Franjo Tuxhman, komplotuan në fillim të viteve 1990 për të ndarë Bosnjën midis tyre. Por reagimi ndërkombëtar i ndaloi ato plane.
Por deri më tani, politika e Bashkimit Evropian dhe e Shteteve të Bashkuara ka qenë shumë e qartë: Kufijtë që ishin në Jugosllavinë e vjetër duhet të mbeten në vend dhe zgjidhjet duhet të kërkohen brenda tyre. Për të ballkanizuar më tej Ballkanin është hapja e rajonit për konflikte të mëtejshme dhe gjakderdhje.
Gjendja e Kosovës mbetet një nga çështjet më të vështira në rajon. Nuk ishte zgjidhur nga ndërhyrja e NATO-s në vitin 1999, as nga pavarësia e vitit 2008 si shtet i pavarur dhe i njohur nga një numër i madh kombesh. Përderisa nuk ka një normalizim të marrëdhënieve midis Serbisë dhe Kosovës, çështja do të kufizojë potencialin e të dy vendeve dhe stabilitetin e rajonit.
Dhe kjo është arsyeja pse ideja e ndarjeve të reja territoriale është shfaqur përsëri. Mund të ketë versione të ndryshme të skemave të tilla. Kosova mund të lëshojë zonën në veri të lumit Ibër, e banuar pothuajse nga serbët dhe pastaj të fitojë njohje diplomatike dhe ndoshta të fitojë edhe disa lokalitete në Serbinë jugore.
Presidenti serb Aleksandar Vuçiq po mendon përgjatë këtyre linjave, dhe kryeministri shqiptar Edi Rama duket se ka qenë gjithashtu i hapur, siç më është thënë në bisedë, thotë Bildt.
Si rrjedhojë, prirja për të ndarë është kthyer në rajon, i cili tashmë ka ballkanizuar shumë, vijon teksti.
Kjo është e rrezikshme, edhe Uashingtoni edhe Brukseli duhet t’i shohin rreziqet. Integrimi gradual i Serbisë dhe Shqipërisë në BE dhe NATO në bazë të kufijve ekzitues është e vetmja rrugë drejt stabilitetit të qëndrueshëm në rajon. Luajtja me kufijtë dhe ndarjet në Ballkan ishte e rrezikshme në fillim të viteve 1990 dhe mbetet kështu tani.
Shkrimi i plotë KËTU për ata që duan të lexojnë më shumë detaje.
