Janë tre gjëra që mund të dominojnë muajt e ardhshëm: kriza energjetike në Evropë, rënia e vlerës së llojeve të ndryshme të aseteve dhe seria e falimentimeve në vendet në zhvillim dhe kolapsi i mëtejshëm i bursave.
Inflacioni do të mbetet temë e rëndësishme, por në këtë moment është shumë e vështirë të parashikohet drejtimi dhe fuqia e trendit, shkruan Jutarnji.hr, përcjell INA.
Anëtarët e BE-së, të cilët njihen për planifikim më të mirë dhe përgatitje më të mirë, tashmë e kanë njohur krizën energjetike si problem aktual kombëtar numër një.
Pasi Rusia shkurtoi në mënyrë drastike furnizimet me energji muajin e kaluar, një situatë e ngjashme me atë të shkaktuar nga tronditja e çmimit të naftës në vitin 1973 është shfaqur në Gjermani, por tani çështja është më komplekse. Gjermanët po racionojnë ujin e nxehtë, kursejnë ngrohjen e pishinave të jashtme, reduktojnë numrin e llambave të ndriçimit publik, ministrat rekomandojnë dushe më të shkurtra.
Në qytetin Dippoldiswalde, pranë kufirit çek, qytetarët mund të përdorin ujin e nxehtë për dushe midis orëve 4 deri 8 në mëngjes dhe natën nga ora 23 deri 01 pas mesnate.
Vonovia – kompania më e madhe gjermane e dhënies me qira të apartamenteve dhe shtëpive – njofton se do të kufizojë ngrohjen gjatë natës në 17 gradë Celsius.
Kryetari i shoqatës gjermane të qyteteve u bën thirrje administratave të qytetit të fikin ndriçimin publik gjatë natës, si dhe të fikin semaforët, të ndalojnë ujin e nxehtë në ndërtesat publike, muzetë dhe qendrat sportive, të ndalojnë ndriçimin e ndërtesave historike dhe atraksioneve turistike, për të rritur temperatura e kondicionerëve etj. Dyseldorfi ka mbyllur plotësisht kompleksin e pishinave Munster-Therme. Situata është më e mirë në Berlin, ku ata “sapo fikën” termostatet në pishina. Qytetarët blejnë masivisht shporetë apo koftorë me dru apo restaurojnë të vjetrat. Shpërthyen shitjet e druve të zjarrit, peletit dhe qymyrit.
Ndërsa mediat kryesore të biznesit fokusohen më së shumti në problemet ekonomike dhe financiare të demokracive perëndimore, drama po zhvillohet edhe më shumë në të ashtuquajturat tregjet në zhvillim.
Libani dhe Sri Lanka tashmë nuk kanë përmbushur detyrimet e tyre ndaj mbajtësve të obligacioneve kombëtare.
Është vlerësuar se rreth një çerek trilion dollarë, borxhi i vendeve në zhvillim është në rrezik të lartë dhe ka shumë të ngjarë që shumë vende të falimentojnë për shkak të kostove në rritje të rifinancimit të borxhit.
Sipas Bloomberg Economics, ka shanse të larta për falimentim në Egjipt, Tunizi, Pakistan, Gana, El Salvador… Gjithsej 19 vende, me më shumë se 900 milionë banorë, që mund të përballen me bankrot ose me ndërprerje të plotë të pagesës së detyrimeve ndaj investitorëve ndërkombëtarë dhe shumica e tyre sigurisht që do të humbasin aftësinë për të paguar borxhet.
Në përgjithësi, një e pesta (rreth 17 përqind) e 1.4 trilion dollarëve në totalin e borxhit të tregut në zhvillim është në rrezik. Kriza financiare në tregjet në zhvillim do të ketë një ndikim negativ në performancën financiare të vendeve perëndimore. Në çdo rast, dështimet e një numri vendesh në zhvillim, gjendja ekonomike dhe sociale e familjeve dhe bizneseve të tyre do të thellohen. Rreth një e katërta e obligacioneve të tregjeve në zhvillim, të cilat zakonisht japin mbi 10 për qind, tani po përballen me mospagim dhe vlera e përgjithshme e Indeksit Sovran Aggregate të Bloomberg USD është ulur 20 për qind që nga fillimi i vitit, më shumë se e gjithë humbja në Kriza e vitit 2008.
Është logjike të pritet vazhdimi i rënies së vlerave të bursave perëndimore, megjithëse këtu vlerësimet ndryshojnë. Ndërsa Wall Street me optimist ende pret kolektivisht një rritje prej 10 përqind të fitimeve në S&P, raporti i Belkin, për shembull, parashikon një kolaps -48 përqind, si në 2009-ën.
Fitimet e kapitalit do të bien për shkak të: kostove të deglobalizimit, procesit të dekarbonizimit, fundit të tregut 40-vjeçar të demit të nxitur nga normat e ulëta të interesit, vazhdimit të luftës në Ukrainë, recesionit në tregjet perëndimore, lëvizjeve të bankave qendrore që synojnë ndalimin e inflacionit, ngadalësimit të konsumit, etj. /INA/
