Gazetari, shkrimtari dhe blogeri Neil Clark ka bërë një analizë në lidhje me gjendjen aktuale nëpër të cilën po kalon Ballkani. Ai ka thënë se e vetmja zgjidhje për qetësimin e problemebe etnike në Ballkan është rikthimi i Jugosllavisë.
Ndikimi amerikan dhe Këshilli për Marrëdhëniet me Jashtë (CFR) e ka vendsour Ballkanin në listën e saj të parandalimit të konflikteve në sondazhin e publikuar së fundi nga viti 2018.
Sidoqoftë, ideja, e promovuar nga CFR, se SHBA është vendi që mund të ndihmojë në ruajtjen e “paqes dhe stabilitetit”, duhet të sfidohen – siç janë vetë SHBA’ja dhe aleatët e saj më të afërt të NATO-s, të cilët aktualisht janë përgjegjës për shumë prej problemeve që aktualisht janë duke e goditur rajonin.
Këto probleme të gjitha rrjedhin nga shpërbërja e dhunshme e Jugosllavisë multietnike në vitet 1990, një proces që mbështetet fuqia perëndimore dhe inkurajohet në mënyrë aktive.
Por kjo nuk është përmendur në dokumentin e sfondit të CFR’së ‘Zhbllokimi i Marrëveshjeve të Paqes Ballkanike’ (Memorandumi i Planifikimit të Kontigjencës nr 32).
Në vend të kësaj janë rusët të cilët, befasisht, shihen si “destabilizues rus të Malit të Zi apo Maqedonisë” të listuara si një nga skenarët e mundshëm në vitin 2018, raporton “RT”, transmeton Periskopi.
E vërteta është megjithatë se të gjitha pikat e mundshme të identifikuara nga CFR’ja, të cilat mund të çojnë në konflikt, mund të lidhen drejtpërdrejt jo me Moskën, por me pasojat e ndërhyrjeve të mëhershme të SHBA’së ose të udhëhequr nga Perëndimi dhe fushatave të destabilizimit.
Le të fillojmë me situatën në Bosnje dhe Herzegovinë. Këtu shqetësimi i CFR është një referendum i pavarësisë që po mbahet në Republikën Sërpska.
Por amerikanët, të cilët kanë mbështetur konceptin e vetëvendosjes për shqiptarët e Kosovës si pjesë e strategjisë së tyre për çmimin e Kosovës nga Jugosllavia dhe pastaj Serbia, vështirë se mund të kundërshtojnë serbët e Bosnjës që votojnë për të vendosur të ardhmen e tyre.
Në Kosovë, tensionet mbeten të larta në mes të popullsisë shqiptare dhe asaj serbe.
Ndërhyrja “humanitare” e NATO’s në vitin 1999 duhej të zgjidhte gjithë këtë, por në të vërtetë ishte perëndimi i cili në masë të madhe nxiti gjërat me mbështetjen e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës dhe margjinalizimin e zërave të moderuar kosovarë që favorizuan dialogun me Beogradin.
Maqedonia është një tjetër pikë e mundshme. ‘CFR paralajmëron se pjesët e pakënaqur të minoritetit të madh shqiptar mund të ndodhë një bashkim mes Kosovës dhe Shqipërisë. Në Malin e Zi, serbët etnikë në veri ende e refuzojnë qeverinë ‘e pavarur’ të Podgoricës dhe e pranojnë atë të Beogradit.’
“Politika etnike në Ballkan është e ndërlidhur”, thotë CFR.
“Nëse Republika Sërpska përpiqet të largohet nga Bosnja dhe Hercegovina, disa serbë në veri të Kosovës do të përpiqen të largohen nga Kosova dhe disa shqiptarë në Serbinë jugore do të përpiqen të largohen nga Serbia. Disa myslimanë në Serbi mund të duan të bashkohen me atë që mbetet nga Bosnja dhe Hercegovina. Nëse Maqedonia është e ndarë, shqiptarët e saj mund të duan një bashkim me Kosovën dhe potencialisht me Shqipërinë dhe me komunat me shumicë shqiptare të Serbisë jugore, gjë që do të shkaktonte ndarjet etnike të Bosnje dhe Herzegovinës, Kosovës dhe Serbisë “, thuhet në raportin e tyre.
Nëse kjo tingëllon shumë e komplikuar, atëherë ndoshta ju mund të kuptoni se përse kaq shumë njerëz në rajon janë nostalgjikë për Jugosllavinë.
Gjermania mbështeti dhe inkurajoi aktivisht ndarjen e Sllovenisë dhe Kroacisë nga Federata Jugosllave.
Krijimi i një Bosnje “të pavarur” ishte më shumë një projekt i SHBA’së.
SHBA mbështeti separatistin Alija Izetbegoviq dhe në mënyrë efektive sabotoi një zgjidhje paqësore ndaj çështjes boshnjake kur ambasadori Ëarren Zimmerman e bindi Izetbegoviqin që të refuzonte nënshkrimin e Marrëveshjes së Lisbonës të sponsorizuar nga BE’ja në vitin 1992.
Në vend të një shteti të fortë jugosllav, tani ka një numër shtetesh të vogla, ekonomikisht të dobëta në Ballkan. Kjo i përshtatet SHBA-së, me strategjinë e saj perandorake të “Divide et Imperia”. E vetmja mënyrë që problemet e Ballkanit mund të zgjidhen është duke shkuar prapa në kohë.
Rindërtimi gradual i një Federate Jugosllave multietnike – me të drejta të plota dhe të garantuara për të gjithë qytetarët e saj – dhe një marrëveshje miqësie që po arrihet me Shqipërinë, është zgjidhja logjike e ndarjeve aktuale.
Jugosllavia kishte kuptim në shekullin e 20’të dhe bën po aq kuptim edhe sot./Sakte.net/
